1. Παρέχεται οικονομική ενίσχυση (άρθρο 11 Καταστατικού): α) Στους ασφαλισμένους-μέλη με τη συνταξιοδότησή τους λόγω γήρατος από φορέα κύριας ασφάλισης, εφόσον έχουν συμπληρώσει 12 έτη πραγματικής υπηρεσίας. Για τη συμπλήρωση του χρόνου αυτού μπορεί να προσμετρηθεί κατόπιν αιτήματος του ασφαλισμένου και ο χρόνος ασφάλισης σε άλλο φορέα πρόνοιας, με βάση τους κανόνες της διαδοχικής ασφάλισης. β) Στους ασφαλισμένους-μέλη, με τη συνταξιοδότησή τους από φορέα κύριας ασφάλισης λόγω οριστικής αναπηρίας, ανεξαρτήτως ετών υπηρεσίας. γ) Στους αναγνωριζόμενους δικαιοδόχους θανόντος ασφαλισμένου, κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στο παρόν άρθρο, ανεξαρτήτως χρόνου υπηρεσίας του ασφαλισμένου-μέλους. δ) Στους ασφαλισμένου-μέλη που είναι εν ενεργεία, με τη διαγραφή τους από το μητρώο της οικείας Ένωσής τους και με τις ίδιες προϋποθέσεις της περ. α’ της παρούσας παραγράφου. Για τον υπολογισμό του ποσού της οικονομικής ενίσχυσης προς τους εν λόγω ασφαλισμένους-μέλη λαμβάνονται υπόψη μόνο τα έτη υπηρεσίας που έχουν διανύσει στην ασφάλιση του ΕΔΟΕΑΠ.
2. Το ύψος της ενίσχυσης υπολογίζεται για το χρόνο ασφάλισης που έχει διανυθεί μέχρι την 30-11-2017 ως εξής: α) Βασικό ποσό που καθορίζεται από το ΔΣ του ΕΔΟΕΑΠ αναλόγως της οικονομικής και ταμειακής κατάστασης του Οργανισμού, για κάθε συμπληρωμένο έτος υπηρεσίας, μέχρι της 40ετίας, και το ήμισυ αυτού για τα πέραν της 40ετίας έτη υπηρεσίας, υπολογιζόμενου ως δωδεκατομορίου και κάθε συμπληρωμένου μήνα. β) Ο ως άνω βασικός συντελεστής ισχύει για τους ασφαλισμένους-μέλη, οι οποίοι κατέβαλλαν ασφαλιστικές εισφορές επί αποδοχών μέχρι 1.250 ευρώ. Για όσους εισφέρουν επί αποδοχών άνω του ποσού αυτού, ο βασικός συντελεστής προσαυξάνεται, κατά ποσοστό και μερικότερο ποσό που καθορίζεται από το ΔΣ. Ως ανώτατο ύψος αποδοχών, επί των οποίων υπολογίζεται η προσαύξηση της οικονομικής ενίσχυσης, καθορίζεται το ποσό των 6.150 ευρώ. γ) Το βασικό ποσό της εφάπαξ οικονομικής ενίσχυσης, το ποσοστό προσαύξησης αυτής και το ανώτατο ύψος αποδοχών επί των οποίων υπολογίζεται η προσαύξηση, κατά τα οριζόμενα στα εδάφια α’ και β’ του παρόντος άρθρου, δύνανται να μεταβάλλονται από το ΔΣ, αναλόγως των γενικών οικονομικών συνθηκών και των δυνατοτήτων του Οργανισμού ύστερα από την εκπόνηση ετήσιας αναλογιστικής μελέτης. Η αναλογιστική μελέτη πραγματοποιείται μετά τη δημοσίευση του ισολογισμού χρήσης και τα αποτελέσματά της είναι δεσμευτικά για τις αποφάσεις του ΔΣ. για την επόμενη οικονομική χρήση. Οποιαδήποτε υπέρβαση του ορίου παροχής εφάπαξ, όπως καθορίζεται από την αναλογιστική μελέτη, απαιτεί ομόφωνη απόφαση του ΔΣ. δ) Το ύψος των αποδοχών, επί των οποίων υπολογίζεται το εκάστοτε ποσοστό της προσαύξησης, εξάγεται από το μέσο όρο μιας συνεχούς τετραετίας στην ασφάλιση του ΕΔΟΕΑΠ κατ’ επιλογήν του ασφαλισμένου μέλους.
3. Όσοι για οποιονδήποτε λόγο δικαιούνται εφάπαξ ενίσχυσης και τη λάβουν και κατόπιν επανέλθουν στην ενεργό υπηρεσία και ασφάλιση στον ΕΔΟΕΑΠ λόγω διακοπής της συνταξιοδότησής τους, θεωρούνται από απόψεως εφάπαξ οικονομικής ενίσχυσης ως νέοι ασφαλισμένοι-μέλη, χωρίς το χρονικό περιορισμό του εδαφίου α’ της παρ. 1 του παρόντος άρθρου (12ετία).
4. α) Για τους ασφαλισμένους-μέλη που εξέρχονται από το επάγγελμα για λόγους αναπηρίας και συνταξιοδοτούνται για την αιτία αυτή από το φορέα κύριας ασφάλισης, ο υπολογισμός της εφάπαξ οικονομικής ενίσχυσης γίνεται με τον προβλεπόμενο κάθε φορά συντελεστή και 20ετή υπηρεσία, προκειμένου περί μερικής και 25ετή επί ολικής αναπηρίας. Σε περίπτωση αιφνίδιου θανάτου ασφαλισμένου κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας ή εξ αφορμής αυτής, ο οποίος δεν έχει συμπληρώσει το όριο για τη συνταξιοδότηση του, ο υπολογισμός της εφάπαξ ενίσχυσης προς τους δικαιοδόχους του γίνεται με το συντελεστή που προβλέπεται κάθε φορά και με 25ετή υπηρεσία. β) Η διαπίστωση της αναπηρίας και ο χαρακτηρισμός αυτής ως «μερική» ή «ολική» γίνεται από τα υποβαλλόμενα από τον ασφαλισμένο δικαιολογητικά στο φορέα κύριας ασφάλισης. Επικυρωμένα αντίγραφα αυτών των δικαιολογητικών υποχρεούται ο ενδιαφερόμενος να προσκομίσει στον ΕΔΟΕΑΠ.
5. Σε περίπτωση ταμειακής δυσχέρειας του Οργανισμού, η εφάπαξ οικονομική ενίσχυση μπορεί να καταβάλλεται τμηματικά κατόπιν απόφασης του ΔΣ.
6. Όλες οι οφειλές, από οποιαδήποτε αιτία, ασφαλισμένου μέλους προς τον ΕΔΟΕΑΠ ή προς τις Ενώσεις (ΕΣΗΕΑ, ΕΠΗΕΑ, ΕΣΗΕΜΘ, ΕΠΗΕΘ) συμψηφίζονται υποχρεωτικά με τα δικαιώματά του από την εφάπαξ ενίσχυση (ΦΕΚ 18557, τεύχος Β’ 1689/15.05.2018).
7. Δεν επιτρέπεται η προκαταβολή της παροχής. Στις περιπτώσεις που έχει ληφθεί τέτοια προκαταβολή με βάση τις προϊσχύουσες καταστατικές διατάξεις, το ποσό αυτό αφαιρείται από το ποσόν της εφάπαξ οικονομικής ενίσχυσης, που δικαιούται να λάβει ο ασφαλισμένος-μέλος κατά την έξοδό του στη σύνταξη, κεφαλαιοποιούμενο με το επιτόκιο που προβλέπεται κάθε φορά από την Τράπεζα της Ελλάδος
8. Το δικαίωμα στην παροχή εφάπαξ οικονομικής ενίσχυσης είναι απαράγραπτο. Διαφορές που σχετίζονται με τον προσδιορισμό και το ύψος της εφάπαξ παροχής παραγράφονται μετά την παρέλευση 5ετίας, η οποία αρχίζει από την πρώτη ημέρα του επομένου έτους της γενέσεώς τους.
9. Σε περίπτωση θανάτου ασφαλισμένου μέλους πριν από την εκ μέρους του απόκτηση του δικαιώματος για λήψη της εφάπαξ οικονομικής ενίσχυσής του, δηλαδή ασφαλισμένου ο οποίος απεβίωσε πριν από την επέλευση του ασφαλιστικού κινδύνου, γήρατος ή αναπηρίας, καταβάλλεται στους δικαιοδόχους του το μετά την παρακράτηση των τυχόν οφειλών του ασφαλισμένου μέλους προς τον ΕΔΟΕΑΠ ή τις Ενώσεις, υπόλοιπο, κατά σειρά ως εξής: α) Στα πρόσωπα της οικογένειας του που καθίστανται δικαιοδόχοι της σύνταξης λόγω θανάτου του φορέα κύριας ασφάλισης, στον οποίο ήταν ασφαλισμένος ο θανών. Στην περίπτωση αυτή, τα ποσοστά συμμετοχής τους στα απορρέοντα από την εφάπαξ ενίσχυση δικαιώματα του θανόντος ασφαλισμένου-μέλους, καθορίζονται ως ακολούθως: αα) Υπαρχόντων συζύγου και τέκνων, ο/η σύζυγος λαμβάνει το 60% και τα τέκνα το υπόλοιπο 40% κατ’ ισομοιρία. ββ) Ελλείψει συζύγου, το σύνολο καταβάλλεται στα τέκνα κατ’ ισομοιρία. γγ) Ελλείψει τέκνων, ο/η σύζυγος λαμβάνει το σύνολο του ποσού. β) Εάν δεν υπάρχουν τα πρόσωπα της περίπτωσης α’, η εφάπαξ παροχή χορηγείται στον επιζώντα ή την επιζώσα σύζυγο και στα τέκνα του θανόντος ανάλογα με το κληρονομικό τους δικαίωμα. γ) Εάν δεν υπάρχουν ούτε τα πρόσωπα της περίπτωσης β’, η εφάπαξ παροχή καταβάλλεται στους γονείς και αδελφούς του θανόντος ασφαλισμένου, κατά το ποσοστό του κληρονομικού τους δικαιώματος, υπό την πρόσθετη προϋπόθεση ότι ο θανών είχε συμπληρώσει κατά το χρόνο θανάτου 20ετή τουλάχιστον ασφάλιση στον ΕΔΟΕΑΠ ή διαδοχικά σε περισσότερους φορείς πρόνοιας, κατά τις αρχές της διαδοχικής ασφάλισης.
10. Σε περίπτωση θανάτου ασφαλισμένου μέλους μετά την επέλευση του ασφαλιστικού κινδύνου, η εφάπαξ ενίσχυση χορηγείται σύμφωνα με τις διατάξεις περί κληρονομικής διαδοχής.
11. α. Το ποσό της παροχής που χορηγείται στους ασφαλισμένους της παραγράφου 1.Γ του άρθρου 3, υπολογίζεται από 1-12-2017 με βάση το διανεμητικό σύστημα προκαθορισμένων εισφορών με νοητή κεφαλαιοποίηση (NDC). Οι ασφαλιστικές εισφορές για παροχή που καταβάλλονται για κάθε ασφαλισμένο, τηρούνται σε ατομικές μερίδες. Με βάση την αρχή της ισοδυναμίας, το ποσό της παροχής ισούται με τη συσσωρευμένη αξία των εισφορών κατά την ημερομηνία αποχώρησης. Για τη συσσώρευση των εισφορών γίνεται χρήση πλασματικού ποσοστού επιστροφής, το οποίο ορίζεται ως η ετήσια ποσοστιαία μεταβολή της βάσης υπολογισμού των εισφορών για το σύνολο των ασφαλισμένων.
Σύμφωνα με τα παραπάνω το ποσό της απονεμόμενης παροχής για το έτος t προκύπτει από τον τύπο:
όπου:
Conj: οι συνολικές ετήσιες εισφορές του έτους j, α: τα έτη συσσώρευσης εισφορών,
gk: η ετήσια μεταβολή της βάσης υπολογισμού των εισφορών του έτους k και υπολογίζεται σύμφωνα με τον τύπο:
όπου:
ΣWk η βάση υπολογισμού των εισφορών όλων των ασφαλισμένων του Ταμείου το έτος k.
β. Με απόφαση του ΔΣ του ΕΔΟΕΑΠ ρυθμίζεται κάθε αναγκαίο θέμα που προκύπτει από την εφαρμογή του ανωτέρω τύπου.
γ. Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου ισχύουν από 1.12.2017. Για το χρόνο ασφάλισης που έχει διανυθεί μέχρι την εν λόγω ημερομηνία, το ποσό της παροχής για τα πρόσωπα που υπάγονταν στον κλάδο εφάπαξ του ΕΔΟΕΑΠ υπολογίζεται, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου. Στις λοιπές περιπτώσεις εφαρμόζονται οι διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης.
– H καταβολή των εγκεκριμένων εφάπαξ χρηματικών βοηθημάτων γίνεται σε εννέα διμηνιαίες δόσεις. Κάθε δόση δίδεται στις 15 εκάστου ζυγού μηνός (ΣΔΣ 16/12-4-2021).
– Η ελάχιστη δόση για την εξόφληση της εφάπαξ οικονομικής ενίσχυσης ορίζεται στα 1.000 ευρώ, με αντίστοιχη προσαρμογή του αριθμού των δόσεων. Το ίδιο ισχύει και για ομάδα δικαιοδόχων ή κληρονόμων που λαμβάνουν δόσεις εφάπαξ οικονομικής ενίσχυσης (ΣΔΣ 13/7-4-2022).
Επιπλέον (απόφαση ΔΣ 31/23-7-2019):
1. Για αιτήσεις που έχουν υποβληθεί μέχρι την 31-12-2018, η οικονομική ενίσχυση θα απονέμεται σύμφωνα με το ισχύον καθεστώς, κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης.
2. Για αιτήσεις που έχουν υποβληθεί από 01/01/2019 και εντεύθεν, η οικονομική ενίσχυση απονέμεται μειωμένη κατά 7% στο ποσό που προκύπτει από τον υπολογισμό και για χρόνο μέχρι την 30-11-2017.
3. Για αιτήσεις που έχουν υποβληθεί από 01/01/2021 και εντεύθεν, η οικονομική ενίσχυση θα απονέμεται μειωμένη κατά 7% και συνολικά, λαμβανομένης υπόψη και της αποφάσεως που λήφθηκε στη ΣΔΣ 31/23-7-2019, 14% στο ποσό που προκύπτει από τον υπολογισμό, για χρόνο μέχρι την 30/11/2017.